[Hỏi đáp] Tất tần tật về hội chứng buồng trứng đa nang

Buồng trứng đa nang (PCOS) là một hội chứng gặp ở 5 đến 10% phụ nữ trên thế giới. Thuật ngữ này được sử dụng để chỉ một loạt các triệu chứng liên quan đến rối loạn phóng noãn ở buồng trứng cùng với sự mất cân bằng nội tiết tố ở nữ giới. Bài viết dưới đây sẽ giải đáp các thắc mắc được đông đảo chị em quan tâm: Buồng trứng đa nang là như thế nào? Buồng trứng đa nang có tự khỏi được không? Điều trị buồng trứng đa nang như thế nào?

Buồng trứng đa nang là gì?

Hội chứng buồng trứng đa nang xảy ra khi có sự gia tăng bất thường hormon androgen trong cơ thể nữ giới. Androgen là hormon nam do đó với nồng độ vượt quá ngưỡng bình thường trong máu, nó gây ức chế sự phát triển của nang trứng.

Hình ảnh buồng trứng đa nang trên siêu âm

Khi siêu âm buồng trứng sẽ thấy rất nhiều nang nhỏ (8 đến 12 nang), kích thước nhỏ hơn 10mm. Nếu nang trứng không đạt đến một kích thước nhất định, quá trình phóng noãn không xảy ra dẫn tới không có hiện tượng chín và rụng trứng. Do đó, bệnh nhân mắc hội chứng này phải đối mặt với nguy cơ vô sinh rất cao.

Phân biệt buồng trứng đa nang và u nang buồng trứng

U nang buồng trứng và buồng trứng đa nang có giống nhau không là câu hỏi được nhiều chị em thắc mắc. Dù tên gọi khá giống nhau và dễ gây nhầm lẫn nhưng đây là 2 bệnh lý hoàn toàn khác nhau. U nang buồng trứng là tình trạng xuất hiện khối u chứa dịch hoặc tổ chức như bã đậu tạo thành các nang chứa trong buồng trứng. Trong khi đó, buồng trứng đa nang là tình trạng tăng tiết hormone androgen gây rối loạn phóng noãn.

Tại sao bị buồng trứng đa nang?

Nguyên nhân gây đa nang buồng trứng ở nữ giới chưa được xác định rõ ràng. Tuy nhiên có nhiều bằng chứng cho thấy một số yếu tố nguy cơ cao gây bệnh:

• Di truyền: Thống kê cho thấy nếu có người thân trong gia đình mắc hội chứng này (mẹ, bà, chị…) thì nguy cơ bạn mắc bệnh sẽ cao hơn so với người bình thường.
• Tình trạng kháng insulin: Được coi là nguyên nhân dẫn đến sự tăng tiết androgen của cơ thể. Insulin là một hormon tuyến tụy có vai trò quan trọng trong việc điều hòa chuyển hóa, đặc biệt là tác dụng kiểm soát đường huyết. Khi hàm lượng insulin trong máu tăng lên, nó sẽ kích thích buồng trứng sản sinh testosterone làm chậm quá trình phát triển của nang trứng. Kèm theo đó là sự mất cân bằng số lượng giữa hormon nữ estrogen và hormon nam androgen gây một loạt rối loạn tại buồng trứng. 

Bên cạnh đó, chế độ ăn quá nhiều chất béo hoặc lối sống ít vận động cũng tiềm ẩn nguy cơ mắc hội chứng đa nang buồng trứng cao hơn so với bình thường.

Triệu chứng của hội chứng buồng trứng đa nang

Bệnh nhân mắc hội chứng buồng trứng đa nang có các triệu chứng điển hình của việc tăng tiết androgen. Cụ thể, dấu hiệu đa nang buồng trứng bao gồm: 

• Béo phì: Hơn 80% bệnh nhân mắc hội chứng này có dấu hiệu thừa cân ngay trong giai đoạn dậy thì, đặc biệt là béo bụng do rối loạn chuyển hóa glucose gây tích mỡ.
• Vô kinh, thưa kinh: Do rối loạn phóng noãn, trứng không rụng nên không có chu kỳ kinh nguyệt. Nữ giới vài tháng hoặc vài năm mới có kinh nguyệt 1 lần có khả năng cao mắc hội chứng này.
• Bệnh da gai đen: Xuất hiện các mảng sậm màu ở vùng da gáy, cổ, háng hoặc nách.
• Rậm lông: Triệu chứng điển hình của tăng tiết androgen, lông mọc dày đặc ở ngực, bụng, chân như nam giới tuy nhiên tóc lại mỏng, thưa, dễ rụng, có thể xuất hiện mảng hói.
• Tăng tiết dầu trên da, mọc nhiều mụn trứng cá.
• Ngưng thở khi ngủ.
• Rối loạn cảm xúc: Lo âu, mệt mỏi, tâm trạng thất thường.
• Đau bụng dưới bên trái hoặc vùng chậu. 

Triệu chứng buồng chứng đa nang

Buồng trứng đa nang có nguy hiểm không?

Hội chứng buồng trứng đa nang là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây hiếm muộn và vô sinh ở nữ giới. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, tỷ lệ vô sinh có thể lên tới 80%. Bên cạnh đó, việc kháng insulin có thể gây nên một loạt biến chứng khác, bệnh nhân có nguy cơ mắc thêm một số bệnh:

• Tiểu đường thứ phát.
• Máu nhiễm mỡ.
• Cao huyết áp
• Bệnh tim mạch, đột quỵ.
• Ung thư nội mạc tử cung.

Chẩn đoán buồng trứng đa nang

PCOS rất khó để chẩn đoán nếu chỉ dựa vào các dấu hiệu trên lâm sàng. Do các triệu chứng ở mỗi bệnh nhân thường khác nhau và có thể gây nhầm lẫn với một số bệnh liên quan đến hormon tuyến giáp. Để chẩn đoán chính xác, bác sĩ cần kết hợp:

• Quan sát dấu hiệu trên lâm sàng.
• Dò hỏi về tiền sử sức khỏe và chu kỳ kinh nguyệt của bệnh nhân.
• Siêu âm đa nang buồng trứng.
• Xét nghiệm nồng độ hormon trong máu.

Siêu âm chuẩn đoán buồng trứng đa nang nhanh

Điều trị buồng trứng đa nang như thế nào?

Điều trị đa nang buồng trứng chủ yếu hướng tới việc bảo tồn chức năng sinh sản cũng như giảm các triệu chứng cho bệnh nhân. Hiện nay, có 4 phương pháp điều trị phổ biến:

• Dùng thuốc hỗ trợ sinh sản: Các thuốc kích thích rụng trứng như clomiphene, letrozole, metformin, gonadotropins rất hiệu quả trong việc điều hòa kinh nguyệt, kích thích trứng chín và rụng, hỗ trợ mang thai.
• Giảm cân: Theo các nhà nghiên cứu, việc giảm lượng mỡ trong cơ thể có thể góp phần điều chỉnh lượng insulin, qua đó giúp điều hòa kinh nguyệt và hoạt động của buồng trứng.
• Phẫu thuật can thiệp buồng trứng: Nếu các thuốc hỗ trợ sinh sản không hiệu quả đối với bệnh nhân, bác sĩ có thể tư vấn phương pháp can thiệp buồng trứng bằng việc tạo ra các lỗ nhỏ. Các lỗ này giúp giảm quá trình sản xuất hormon nam và kích thích rụng trứng.
• Thụ tinh trong ống nghiệm IVF: Nếu tất cả các phương pháp trên không thể giúp bệnh nhân mang thai tự nhiên, bác sĩ buộc phải sử dụng phương pháp thụ tinh nhân tạo. Trứng và tinh trùng được lấy và tiến hành thụ tinh trong phòng thí nghiệm, sau đó cấy phôi vào tử cung người mẹ. Phương pháp này khá tốn kém và vẫn có tỷ lệ thất bại. 

Một số thắc mắc thường gặp về đa nang buồng trứng

Có rất nhiều thắc mắc của độc giả liên quan đến hội chứng đa nang buồng trứng. Dưới đây là các câu hỏi được yêu cầu giải đáp nhiều nhất.

Buồng trứng đa nang có chữa khỏi được không?

Đa nang buồng trứng không thể chữa khỏi hoàn toàn tuy nhiên có thể kiểm soát các triệu chứng bằng việc sử dụng các thuốc điều hòa nội tiết tố. Nếu bệnh nhân có nhu cầu mang thai, bác sĩ sẽ chỉ định dùng thuốc kích rụng trứng hoặc các biện pháp hỗ trợ sinh sản khác nếu cần.

Buồng trứng đa nang có mang thai được không?

Mắc hội chứng buồng trứng đa nang có con không? Bị buồng trứng đa nang làm sao để có con? Buồng trứng đa nang dễ có thai không?... Các bác sĩ sản khoa cho biết họ thường xuyên phải trả lời rất nhiều câu hỏi tương tự như vậy. 

Đa số các bệnh nhân bị buồng trứng đa nang muốn có con và sinh con. Rất may mắn, người mắc hội chứng này hoàn toàn có thể mang thai như người bình thường dựa trên các phương pháp hỗ trợ sinh sản hiện đại ngày nay. 

Bị buồng trứng đa nang có nên quan hệ tình dục?

Quan hệ tình dục không gây ảnh hưởng xấu tới tình trạng bệnh của chị em. Tuy nhiên, việc rối loạn nội tiết có thể làm giảm ham muốn, khô dịch nhờn âm đạo khiến chất lượng cuộc yêu không cao. Do đó, bệnh nhân nên điều trị kiểm soát nồng độ hormon trong cơ thể để cải thiện chất lượng đời sống chăn gối.

Quan hệ tình dục không làm ảnh hưởng tới đời sống chăn gối của chị em

Bị buồng trứng đa nang nên ăn gì?

Rau xanh là thực phẩm rất tốt cho chị em mắc hội chứng buồng trứng đa nang. Trong các loại rau xanh chứa rất nhiều vitamin nhóm B, Kali và các nguyên tố vi lượng như Mg, Ca… Các vitamin nhóm B đóng vai trò quan trọng đối với chu phản ứng chuyển hóa của cơ thể do đó có thể kiểm soát tốt các triệu chứng của bệnh. Bên cạnh đó, một số thực phẩm rất tốt cho chị em:

• Trái cây tươi: Nguồn cung cấp vitamin và đường tự nhiên cho cơ thể. Đường trong trái cây không gây nguy cơ béo phì, đồng thời các chất chống oxy hóa tìm thấy trong trái cây có khả năng nâng cao thể trạng của cơ thể.
• Thực phẩm chứa sắt: Các loại thịt đỏ (thịt bò, thịt lợn…) rất giàu sắt giúp tăng cường khả năng tạo máu, rất tốt cho chị em trong những ngày kinh nguyệt.
• Thực phẩm chứa nhiều omega-3, omega-6: Dầu oliu, quả bơ, cá hồi, cá thu… chứa nhiều acid béo không no có lợi cho sức khỏe.

Bên cạnh chế độ ăn uống lành mạnh, chị em nên xây dựng lối sống khoa học, tăng cường thể dục thể thao giúp nâng cao thể trạng của cơ thể. Nếu có các triệu chứng của hội chứng buồng trứng đa nang, đừng chần chừ hãy đến ngay các cơ sở y tế có chuyên môn để thăm khám và điều trị kịp thời. Nếu vẫn còn thắc mắc, chị em có thể liên hệ hotline 0243.9656.999 để được nghe giải đáp trực tiếp từ bác sĩ.